Vroege ochtend. De kick van iets doen wat niet mag. Een buis-tv met het volume zo laag dat niemand wakker wordt, maar de helderheid op maximaal. Het scherm straalt kleuren uit die je alleen kende uit tekenfilms. De lichamen in dat caleidoscoop van parket en tribunes bewegen in een dans die gracieus en tegelijk wild is. Het voelde zo anders. Alsof je in een andere wereld gluurde. Het was bijna niet te geloven dat het echt was.
Zonder te weten hoe het in de Verenigde Staten zelf werkte, gebruikte de NBA destijds een slogan die perfect aansloeg voor de verkoop over de Atlantische Oceaan: ‘Where amazing happens.’ Voor de lokale fan klonk het misschien als een overdreven reclameleus. Maar hier vingen die drie woorden precies het gevoel van iedereen die nieuwsgierig die drie letters inplugde—doordrenkt van een zekere magie—en het eigenlijk niet kon bevatten.
‘Amazing’ was het perfecte woord, want het leek werkelijk onmogelijk dat er mensen bestonden die konden wat wij in die korte fragmenten zagen: Top 10-hoogtepunten, All-Star-samenvattingen of documentaires. De vorige generatie had al laten zien dat het échte mensen waren in Barcelona ’92. Mijn generatie begreep niet hoe een jongen uit Barcelona zomaar tussen die buitenaardsen kon staan.
Vandaag lopen we het risico dat we het ongelofelijke niet meer geloven.
Speculaties die onbenut bleven
Het is niets nieuws. Topsporten voor de massa hebben altijd, in meer of mindere mate, te maken gehad met wedstrijdvervalsing en gokken. De opkomst van die slogan viel samen met het schandaal rond Tim Donaghy, een NBA-scheidsrechter die toegaf jarenlang wedstrijden te hebben gemanipuleerd, begin jaren 2000. Toen Michael Jordan bijna goddelijk leek, toonde hij zijn menselijkheid via een gokverslaving. Jack Molinas bezorgde de jonge NBA in de jaren 50 al hoofdbrekens met zijn dwangmatig wedden. En dat is dan nog zonder de beste basketbalcompetitie ter wereld te verlaten of in minder bekende gevallen te duiken.
In feite is het gewoon een nieuw hoofdstuk in de langlopende relatie van de Verenigde Staten met excessen.
Nooit eerder werd het geloof van de fan in de schijnbaar onmogelijke dingen zo op de proef gesteld, vergiftigd door de alomtegenwoordige speculatie die vele vormen aanneemt.
Als je nog steeds Twitter (officieel X) gebruikt en in Spanje woont, weet je precies waar ik het over heb. Voor iedereen die sport volgt, is het onmogelijk te scrollen zonder een bericht te zien waarin de legitimiteit van competities in twijfel wordt getrokken.
Vermeende arbitrale diefstal is de overheersende vorm van analyse. Het sluipt nu ook diezelfde internetruimte binnen die we ooit gebruikten om eraan te ontsnappen. Iedereen voelt zich beroofd. In het voetbal was het tot een paar jaar geleden makkelijk om mensen die in complotten geloofden zonder bewijzen niet al te serieus te nemen. Na het “Negreira Case” zijn die overtuigingen gelegitimeerd en nemen ze toe.
Denken dat als iemand zondigt, iedereen wel zondaar is, is giftig voor het hele idee van samenleven en, binnen dit domein, voor het vermogen om van topsport te blijven houden. Tegelijk lijkt het onvermijdelijk.
Van het scherm naar het veld
Een deel van de huidige sportdiscussie op internet reserveert een speciale plek voor de externe gamificatie: het spel rond het spel. Vaak verpakt als onschuldige Fantasy Leagues, waardoor we sport niet meer op dezelfde manier zien. Iedereen die in zo’n digitale pickupcompetitie zit, kent dat gevoel. We zien geen spelers; we zien de prestaties van een denkbeeldige werknemer. En dat verschilt niet veel van iemand die echt geld inzet op de vraag of een speler vóór de 20e minuut scoort of geel pakt, of dat hij zijn over/under aan rebounds haalt.
Gokken hoeft geen levens te ruïneren om onze beleving van sport te vergiftigen. Wie heeft niet gehoord van iemand die een beetje inzet op een willekeurige wedstrijd om het kijken spannender te maken? Het is maar één van de vele risico’s wanneer in een kapitalistische wereld alles tot spektakel wordt verheven.
Onlangs stapt de gokwereld achter het scherm vandaan en staat nu echt in het dagelijks leven van spelers. NBA-sterren zitten ook op Twitter en zien daar de toestroom van gokgerelateerde inhoud. Achter elke bank is het zeldzaam dat niet iemand in het publiek een weddenschap naar een speler of coach roept, zogenaamd om de druk op te voeren. Wij aan de zijkant kunnen alleen maar hopen dat dit niet in hun onderbewustzijn sluipt.
Vrijwel iedereen heeft inmiddels de video gezien waarin Terry Rozier zo slecht speelt tegen de Cleveland Cavaliers dat je haast zou denken dat hij expres zijn statistieken laat zakken.
“CalienteDeMiami,” een vaste commentator op deze site, schreef het volgende toen het nieuws bekend werd:
“Ik heb net de video gezien van Terry Rozier in HEAT-kleuren die matchfixing pleegt… Hij mag nooit meer ons tenue dragen, of hij nu de gevangenis ingaat of niet. Deze valsspeler direct weg bij de HEAT.”
Precies hier valt de hele show door de mand. Voor zover bekend doet de FBI geen onderzoek naar Rozier vanwege die wedstrijd. Zelfs in zaken als die van Jontay Porter—een speler die gewoon in de hoek kon blijven staan om zijn verwachte puntenaantal niet te halen—was de aanleiding voor zijn schorsing dat hij een blessure had gefaket en gokkers daarover zou hebben ingelicht.
Met andere woorden, als een speler bewust lagere stats wil neerzetten, gaat hij meestal geen onnozele turnovers maken of onmogelijke schoten nemen. Hij speelt gewoon op halve kracht of doet alsof hij geblesseerd is en stapt van het veld.
In de wereld die we kenden, zou Terry Roziers video een van de grappigste fragmenten van het seizoen zijn geweest in ‘Shaqtin’ a Fool’—onderdeel van de grote NBA-show. Maar in een gokcultuur zijn twijfels en oordelen gegrond. Dat vermoordt zowel de competitie als het product, omdat het ons verhindert nog als een kind naar sport te kijken, wat eigenlijk ieders ideale blik is op deze business.
Vandaag is het bijna deprimerend om te zien hoe mensen oude momenten opnieuw bekijken, overtuigd dat ze onmogelijk niet aan gokpraktijken verbonden waren.
Acteurs in de poppenkast
Als je blijft doorlezen, zie je het al: ook NBAMANIACS heeft gokadvertenties in bepaalde berichten. Eerlijk gezegd zijn we tevreden over hoe we reclame voor deze bedrijven inzetten. Het blijft beperkt tot een specifiek type post en dringt niet op in de ruimte van de lezer. Maar we zijn niet naïef. We weten dat we deel uitmaken van het probleem.
De deal met de duivel—afgedwongen—was de prijs om NBAMANIACS te laten draaien zoals je gewend bent. Het gaf ons ook meer mogelijkheden voor speciale producties, zodat we sommige content (podcasts, artikelen…) achter de paywall vandaan konden halen. En nu ik dit zo uitleg, realiseer ik me dat ik dezelfde argumenten gebruik als Adam Silver om samenwerkingen met FanDuel, ESPN Bet of DraftKings te verdedigen onder het mom van transparantie.
Elke sportjournalist weet dat het grootste deel van zijn carrière draait om zaken die niet echt van levensbelang zijn. We leven in de illusie dat ons bestaan afhangt van een oranje bal en een net aan een ring. Zo kunnen we wegkijken van de echte ellende van gokverslaving voor een flinke groep mensen.
We zijn hier om jou door je dag heen te helpen en je te vertellen over deze sport op een manier die je af en toe weer even door kinderogen laat kijken. Dat zou makkelijk moeten zijn als je Victor Wembanyama of Stephen Curry aan het werk ziet. Toch voelt het absurd als je bedenkt hoe breekbaar dit allemaal is.
Basketbal kijken, vlak na de bekendmaking van de arrestaties, maakte dezelfde onwerkelijke indruk als de dag dat Kobe Bryant stierf. Moeten we nu echt gewoon doordribbelen?
Een reus op lemen voeten
Sinds donderdag eisen velen Silvers aftreden. Dat is ondenkbaar, want hij heeft net de tv-deal gesloten die de NBA tot de op één na rijkste sportcompetitie ter wereld maakt—iets wat nooit eerder is gelukt.
Toch staat de commissioner nu voor de meest uitdagende fase in zijn loopbaan. Hij heeft jaren doorstaan waarin gebeurtenissen buiten het veld de waarden aantasten die deze competitie ooit zo vooruitstrevend maakten. Van samenwerkingen met gokbedrijven en landen die zwemmen in het geld maar tekortschieten in mensenrechten, tot zijn lauwe reactie op zaken van huiselijk geweld.
Net als bij wedstrijdvervalsing richten vermeende schandalen zoals rond Kawhi Leonard zich op het meest heilige deel van de league: de gedachte van gelijke kansen. Het is misschien niet écht gelijk, maar het is de basis van alles. En nu moeten we ons afvragen wie dat volledig negeert.
De NBA benadrukt keer op keer dat ze actie zal ondernemen om de integriteit van de competitie te beschermen, maar erkent dat de puurheid van het spel al is aangetast. Niemand beseft beter dan zij dat het ergste voor een fan is om te vermoeden dat het onvoorstelbare inderdaad niet valt te geloven.
(Fotografía de portada de NBA)
