De grote favoriet is al bij de eerste horde van de knock-outfase gesneuveld. Servië blijft alweer een jaar zonder titel sinds het zich in 2005 van Montenegro afscheidde. Al twee decennia komen ze elke zomer als topkandidaat, maar vertrekken ze vaak met gebogen hoofd. Gisteravond werd het verslagen door het Finland van Lauri Markkanen (92:86). Toch voelt het alsof de Balkanequipe ten onder ging aan eigen demonen.
De ondersteunende cast van Finland
Lauri Markkanen, de onbetwiste ster van Finland, begon de avond met het idee dat hij het team zou dragen. De Utah Jazz-ster vuurde een reeks schoten af die alleen een speler van wereldklasse maakt: step-backs, handoff jumpers, contact afdwingen, noem maar op. Dat repertoire combineert hij met een flinke hardheid rond de ring, iets wat je niet meteen verwacht bij zo’n veelzijdige speler.
Toch kwam het grootste verschil in de wedstrijd van de rolspelers uit Noord-Europa. Spelers als Miro Little, Mikael Jantunen en Elias Valtonen namen moeiteloos zowel het zware werk als de heldenrollen op zich. Geen enkele Fin stapte het veld op zonder impact. Aan de overkant stond een team waar alleen Nikola Jokic en Nikola Jovic constant presteerden.
Finland blonk niet alleen uit in driepunts- en vrije-worpprocentages (uiteindelijk cruciaal), maar klopte Servië ook op inzet bij de rebounds, niet op lengte. Dat hun plus-zes in tweede-kanspunten precies het verschil in de eindstand was, is geen toeval. Miro Little, met zijn 1,93 meter, plukte acht rebounds – een treffend voorbeeld van de details die de ene ploeg goed uitvoert en de andere laat liggen.
Een plan om Jokic af te stoppen
Lassi Tuovi had geen uitgebreid verdedigingsschema tegen Jokic, behalve hem van de bal houden, hem haken op screens en dubbelen op manieren die Servië niet wist te bestraffen. Waar Tuovi wél een duidelijk plan had, was in de aanval. De meeste cruciale schoten van Finland vielen recht voor de neus van de Denver Nuggets-superster – deels dankzij zijn bekende defensieve tekortkomingen, die hij onder FIBA-regels beter kan verbloemen, en deels om indirect voordeel te halen.
Toen Svetislav Pesic Jokic tegenover Valtonen zette, werd de forward plots Finlands belangrijkste optie aan de driepuntslijn. Datzelfde gold voor Miikka Murinnen, een van de helden van de avond met twee cruciale driepunters in het laatste kwart. Het idee was Jokic te laten werken in de verdediging en zo zijn aanvallende energie op te branden, maar ook om hem uit de paint te trekken en Servië’s verdediging bij de rebound te verzwakken. Het werkte vlekkeloos.
Servië, een kampioen zonder inhoud
Servië had goede fases, speelde met intensiteit en “speelde niet slecht” op zich. Hun probleem ligt elders. Het is een onaanvaardbaar gebrek aan controle in de cruciale momenten voor een ploeg die een titel ambieert. Marko Guduric en zijn desastreuze driepuntspercentage in de laatste minuten zijn hiervan een treffend voorbeeld.
De Balkanploeg versnelt als het juist moet kalmeren, modereert het tempo als het eigenlijk moet opschroeven en voelt zich alleen zeker als Jokic de bal heeft. Guduric nam een verantwoordelijkheid die niet bij hem lag. Al had het net zo goed iemand anders kunnen zijn, want dit overkomt Servië niet voor het eerst.
Het is zorgwekkend dat de aanval vlotter oogt zonder hun ster op het veld. Cuts aan de weak side, backdoor-plays en snelle transities verdwijnen zodra Jokic speelt, zeker in crunch time. Door Jokic als enige redder naar voren te schuiven zonder hem te ondersteunen, begaat Servië een fatale fout. En gisteren, toen het moest gebeuren, ontbrak de oplossing.
Stefan Jovic, Nikola Jovic en zelfs Vasilije Micic hadden hun momentjes. Maar hun oplevingen vielen nooit gelijk met de beslissende inbreng van Finlands rolspelers.
Als laatste voorbeeld deze stats van Sergio Rabinal:
Standout Players
Lauri Markkanen
Soms moet je de cape omdoen; soms moet je juist een stap opzij zetten. Markkanen voelde dat feilloos aan en verminderde gaandeweg zijn aantal pogingen toen zijn teamgenoten opkwamen. Ondertussen bleef hij meewerken met rebounds, verdediging, vrije worpen en cruciale punten om het moraal op te vijzelen. Maar zijn grootste bijdrage was zijn ploeggenoten laten schitteren.
Stats: 29 punten, 8 rebounds, 4 steals.
Miro Little of Elias Valtonen
Little leek wel door een toverstok geraakt: hij liet haarscherp zien hoe goed het systeem werkte deze avond. Hij vervulde elke rol die hem werd toebedeeld: spot-up shooter, ball-handler, verdedigende verbinder én vechter bij de rebounds. Hij had een complete wedstrijd, maar Valtonen trok in de slotfase meer aandacht.
Eén moment in het derde kwart vatte het vertrouwen van Finlands rolspelers perfect samen. Valtonen lanceerde een slechte driepunter die de onderkant van het bord raakte, kreeg na de aanvallende rebound meteen de bal terug en schoot zonder aarzeling raak. Vanaf dat moment voelde hij de vrijheid om de grootste schoten te nemen. Hij raakte er 4 van de 5 in het laatste kwart en bezorgde Servië zo een stevige last op de schouders.
Stats: 13 punten, 8 rebounds, 6 assists, 3 steals voor Little; 13 punten (10 in het laatste kwart) en 4 rebounds voor Valtonen.
Nikola Jokic
In hoeverre valt Servië’s teleurstelling Jokic aan te rekenen?
Zelfs die vraag kan oneerlijk lijken, maar de beste speler van een team draagt ook verantwoordelijkheid voor hoe dat team presteert. Servië kwam onlangs knap terug met zilver op het WK (zonder Jokic) en olympisch brons, dus dit moest het toernooi worden waarin de vloek verbroken werd. Jokic leverde destijds een grote bijdrage aan het olympisch brons, dus wellicht moet hij deze keer ook delen in de teleurstelling.
Opvallend in Servië’s wedstrijden is vooral de invloed van Jokic op zijn ploeggenoten. Er hangt extra druk om te winnen, zowel voor Servië als voor Jokic – een druk die spieren verkrampt en schotpercentages omlaag duwt.
Wederom werd de Denver Nuggets-ster een eenmansaanval, een ongemakkelijke positie voor iemand die juist wil dat alles vloeiend om hem heen beweegt. Te vaak eindigden aanvallen zonder ander plan dan hopen dat Jokic iets verzint. Het levert keer op keer indrukwekkende individuele cijfers op, maar ook steeds een collectieve teleurstelling. Dus rijst de vraag: is Jokic té goed voor zijn eigen team?
Stats: 33 punten, 8 rebounds, 3 steals.
(Cover photo courtesy of FIBA Eurobasket)
