Litouwen is officieel het derde team dat de kwartfinales van EuroBasket heeft bereikt. Tegen de gastheren en gehinderd door blessures putten de noorderlingen uit hun ervaring om Letland met 88:79 te verslaan in een wedstrijd die meer zwoegen was dan pracht en praal, meer mouwen opstropen dan het scorebord laten oplopen. Maar juist dit soort duels brengt je ver in toernooien. Dat bewezen ze hier.
Jokubaitis? Wie is Jokubaitis?
Toch moest de Litouwse ploeg een nieuw strijdplan bedenken. Kurtinaitis’ mannen moesten het niet alleen stellen zonder Rokas Jokubaitis, hun onbetwiste spelverdeler in de eerste ronde, maar begonnen ook de wedstrijd met Jonas Valanciunas op de bank, vermoedelijk omdat hij verdedigend niet paste bij Kristaps Porzingis. Het was een dag om alternatieven te zoeken — en dat is precies wat ze deden.
Arnas Velicka nam Jokubaitis’ rol over met onverwacht zelfvertrouwen en knalde driepunters raak die de Litouwse aanval meteen op gang trokken. En als hij niet zelf naar de basket ging, gebruikten grote wings als Sirvydis en Tubelis hun lengte om in de paint te scoren voor makkelijke punten bij de ring. Het was een droomstart. Niemand zou zeggen dat dit team zijn twee grootste namen miste.
De Litouwse Bald Mamba brengt Letland in de problemen.#EuroBasket | #MakeYourMark pic.twitter.com/xsNVVzROLi
— FIBA EuroBasket (@EuroBasket) September 6, 2025
Letland had daarentegen wél zijn ster, wat zowel goed als slecht nieuws bleek. Goed, omdat Porzingis—hoewel hij zijn snelheidsvoordeel kwijtraakte met Valanciunas aan de kant—nog steeds zijn lengte benutte om over elke verdediger heen te schieten in een openingsfase waarin hij de volledige Letse aanval droeg. Maar dat toonde ook de keerzijde: ze hadden hem nodig als middelpunt van elke aanval.
Verschillende ploeggenoten leken niet goed te weten wat ze moesten doen, behalve hopen op een mogelijke catch & shoot. Voor de Litouwse defensie, zelfs met minder lengte, was het daardoor eenvoudig om elke actie te lezen. Met de Hawks-big man op het veld ontbraken vloeiendheid en tempo bij de gastheren, wat hun aanval schaadde, zelfs wanneer hun verdediging feller werd en Litouwen tot moeilijkere schoten dwong.
Die beperkte variatie in de aanval was een belangrijke reden waarom Letland de moeizame start niet meer te boven kwam en met 10 punten achterstand ging rusten. Bijna even cruciaal was Litouwens indrukwekkende driepuntspercentage, dat een prangende vraag opriep: kan een ploeg die in de eerste ronde 26% van achter de boog schoot, de 55% (6/11) die ze nu bij rust noteerden blijven volhouden?
Porzingis tegen de wereld
Dat konden ze niet, maar het maakte niet uit. Litouwen ging in de tweede helft 0-uit-7 van afstand, maar haalde de zege binnen door zijn oorspronkelijke plan tot het uiterste door te voeren: Letland reduceren tot Porzingis plus vier toeschouwers.
Als de eerste helft draaide om de grote man, dan was de tweede ronduit heliocentrisch. Op een paar flitsen van Zagars en Lomazs na, leek niemand het heft in handen te kunnen nemen zodra Kristaps van het veld ging. Het team leunde bijna volledig op hem en zijn vermogen om onder de borden te heersen, aan beide kanten van het veld.
Porzingis doet er alles aan om Letland 🇱🇻 in de race te houden!#EuroBasket pic.twitter.com/Fj0fUqTI0g
— FIBA EuroBasket (@EuroBasket) September 6, 2025
In de aanval richtten ze zich continu op zijn lengtevoordeel in de paint, iets waar Litouwen uiteindelijk mee kon leven uit angst dat teamgenoten van buitenaf zouden loskomen. Zijn grootste impact kwam in de verdediging, waar hij de pick-and-roll in drop coverage uitstekend las en de bezoekers bleef frustreren terwijl zij tevergeefs probeerden de wedstrijd definitief te beslissen.
Uiteindelijk, niet in staat zelf de genadeklap uit te delen, koos Litouwen ervoor de klok te laten wegtikken, een zet die vaak riskant is als de tegenstander snel kan scoren. Maar de Letse aanval kwam niet op gang—noch in hoog tempo, noch in laag—en zo doofde de wedstrijd langzaam uit tot het laatste fluitsignaal.
Zonder Jokubaitis, met minder dan 10 minuten voor Valanciunas en tegenover het gastland. Het maakte geen verschil. Litouwen doorstond een lastige test zonder te imponeren, maar met veel koelbloedigheid, en bemachtigde zo zijn plek in de kwartfinales van EuroBasket. Nu wachten ze op hun volgende tegenstander.
Uitblinkers
Dit waren de belangrijkste uitblinkers van Letland–Litouwen.
Arnas Velicka
Het is onmogelijk om Jokubaitis niet te missen, maar dankzij Velicka’s grote stap voorwaarts leek het alsof hij nooit was weggevallen. Met 21 punten en 12 assists nam hij vol overtuiging de rol van point guard op zich en was hij voor een groot deel verantwoordelijk voor Litouwens overwinning.
Kristaps Porzingis
Of hij nu zelf forceerde, gehoor gaf aan Litouwens plan of zijn ploeggenoten simpelweg agressiviteit misten: de Hawks-big man was nagenoeg de enige die opdook voor Letland. Met 34 punten en 19 rebounds maakte hij indruk, maar zelfs dat bracht niet het spannende duel dat ze nodig hadden.
Azuolas Tubelis
Omdat Valanciunas het grootste deel van de wedstrijd op de bank zat, stapte Tubelis naar voren als belangrijkste big man en deed dat voortreffelijk. Hij pakte 12 rebounds, vond zijn ruimte in de paint voor 18 punten en hielp mee om de ring te beschermen.
(Coverfoto: FIBA)
